Jakie oprocentowanie pożyczki dla wspólnika?

Pożyczka udzielona wspólnikowi przez spółkę w świetle prawa traktowana jest jako transakcja zawarta między powiązanymi ze sobą podmiotami. Tego rodzaju działanie objęte jest odrębnymi regulacjami prawnymi. Na czym polegają? Jakie oprocentowanie zastosować? O tym poniżej. 

Ustalenie przebiegu i formy udzielenia pożyczki przez spółkę swojemu wspólnikowi wymaga odpowiedniego przygotowania i przede wszystkim zorientowania się w szczegółowych zapisach spółki i Kodeksu Spółek Handlowych. 

Pożyczka spółki dla wspólnika a cena transferowa

W świetle prawa podatkowego, jak już wspomnieliśmy na wstępie, transakcje przeprowadzane pomiędzy spółką a jej udziałowcami są przeprowadzane na szczególnych warunkach. Te szczególne warunki dotyczą zwłaszcza tzw. ceny transferowej. Czym ona jest? 

Wspomniana cena transferowa, to cena (szczególnie oprocentowanie pożyczki) ustalona w oparciu o panujące warunki rynkowe. Zgodnie z art. 23m ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT oraz art. 11a ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT to „rezultat finansowy warunków ustalonych lub narzuconych w wyniku istniejących powiązań, w tym cenę, wynagrodzenie, wynik finansowy lub wskaźnik finansowy”.

Uznawana za narzędzie, za pośrednictwem którego przenoszone są dochody między spółką a wspólnikiem, może służyć zaniżeniu przychodu lub zwiększeniu kosztów nabycia towarów lub usług. A co za tym idzie, takie rozwiązanie może doprowadzić do poprawy wyniku finansowego spółki lub obniżenia stopy procentowej. 

Pożyczka od spółki dla wspólnika – bazowe stopy procentowe 

Co roku Minister Finansów określa bazowe stopy procentowe. Są one przydatne nie tylko przy ustalaniu oprocentowania dla pożyczek, ale są również niezawodne przy korzystaniu z regulacji, jaką jest safe harbour.

Zgodnie ze wspomnianym Obwieszczeniem Ministra Finansów w sprawie ogłoszenia rodzaju bazowej stopy procentowej i marży dla potrzeb cen transferowych w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych i podatku dochodowego od osób prawnych z dnia 21 grudnia 2021 r ustalono marżę dla:

-złotego – WIBOR 3M;

-dolara amerykańskiego – LIBOR USD 3M;

-euro – EURIBOR 3M;

-franka szwajcarskiego – LIBOR CHF 3M;

-funta brytyjskiego – LIBOR GBP 3M lub SONIA 3M Compound Ratę. 

W świetle obwieszczenia marża dla:

-pożyczkodawcy wynosi min. 2,0 punktu procentowego;

-pożyczkobiorcy max. 2,8 punktu procentowego. 

Pożyczka spółki dla wspólnika – jak ustalić oprocentowanie?

W przypadku ustalenia oprocentowania pożyczki między podmiotami powiązanymi strony mają dwie opcje, z których mogą skorzystać. Po pierwsze można skorzystać 

z zasady safe harbour. Można również porównać oferty pożyczek podobnej wysokości dostępnych na rynku usług finansowych. 

Regulacja safe harbour

Safe harbour, czyli tzw. bezpieczna przystań, to uproszczone przepisy wprowadzone w 2019 roku, stosowane w przypadku pożyczek między podmiotami powiązanymi. Zastosowanie uproszczonych przepisów zwalnia podmioty z obowiązku porównywania cen transferowych. Nadal jednak obowiązuje je jednak przygotowanie dokumentacji cen transferowych.

Co ważne, aby podmioty mogły skorzystać z uproszczonej procedury safe harbour, konieczne jest zastosowanie oprocentowania zgodnego z obwieszczeniem Ministra Finansów w zakresie stopy bazowej i marży. Aby skorzystać z regulacji pożyczka między podmiotami powiązanymi nie może być udzielona na okres dłuższy niż 5 lat. 

Porównywanie oprocentowania kilku podobnych ofert pożyczki

Drugą z opcji jest porównanie na rynku usług finansowych (czy to bankowych, czy pozabankowych) podobnych ofert pożyczek. W ten sposób strony mogą ustalić uśrednione warunki udzielenia finansowania (marży, oprocentowania). 

Podczas ustalania porównywalnego oprocentowania podmioty zobligowane są do sporządzenia pisemnej umowy pożyczki, niezależnie od tego, czy pożyczka udzielana jest przez wspólnika, czy też spółkę umowa pożyczki wspólnika dla spółki z o.o wzór może być przydatnym materiałem umożliwiającym prawidłowe sporządzenie dokumentu. 

W przypadku, kiedy sporządzenie umowy, czy też przeprowadzenie całej transakcji bywa kłopotliwe i problematyczne, warto skorzystać z pomocy wykwalifikowanej i doświadczonej kancelarii. 

Czy pożyczka od wspólnika podlega VAT?

Obecna sytuacja na polskim rynku sprawia, że dalsze funkcjonowanie wielu firm i podmiotów gospodarczych staje pod znakiem zapytania. W wielu przypadkach zastrzyk gotówki wydaje się być jedynym rozwiązaniem. W takiej sytuacji pożyczkobiorcą może być osoba prywatna, firmy zajmujące się udzielaniem pożyczek, a w przypadku spółki z o.o również jej wspólnik.

Jeszcze do niedawna polskie przepisy podatkowe wskazywały na neutralność podatkową czynności tylko w określonych warunkach. W świetle nowego orzecznictwa sytuacja wygląda zgoła odmiennie i podmiot udzielający pożyczki nie musi wykazywać ciągłości w udzielaniu finansowania jako głównego źródła dochodu firmy. Wątpliwości mogą pojawić się w przypadku pożyczki udzielonej spółce przez jej wspólnika. Mało tego, forma rozliczenia i umowy różnić będzie się w zależności od roli, jaką w spółce pełni wspólnik. 

Pożyczka od wspólnika – czy potrzebna umowa?

Zacznijmy od umowy, a w zasadzie jej zapisu, ponieważ jak wiadomo, w przypadku pożyczek powyżej tysiąca złotych wskazana jest pisemna forma umowy. Zgodnie z art. 720 Kodeksu Cywilnego pożyczka to przeniesienie na własność pożyczkobiorcy określonej kwoty pieniędzy, którą ten zobowiązuje się zwrócić pożyczkodawcy w całości po upływie określonego czasu. 

W przypadku umowy zawieranej między wspólnikiem a spółką, ta będzie reprezentowana przez zarząd.

Wyjątki:

–kwota pożyczki jest dwukrotnie wyższa od wysokości kapitału zakładowego spółki. 

W takim przypadku na podstawie art. 230 Kodeksu spółek handlowych proces udzielenia pożyczki musi być poprzedzony uchwałą wspólników. 

–wspólnik jest równocześnie jedynym członkiem zarządu. 

W takim przypadku, zgodnie z art. 210 ust. 2 ksh, proces udzielenia pożyczki pomiędzy wspólnikiem a spółką wymaga formy aktu notarialnego. Ponadto notariusz informuje o fakcie sąd rejestrowy, a także prześle wypis aktu notarialnego.

Jeśli nigdy wcześniej nie tworzyłeś dokumentu, jakim jest umowa pożyczki wspólnika dla spółki z o.o wzór

może być idealnym rozwiązaniem. Przykładowe realizacje umowy pożyczki między wspólnikiem a spółką możesz znaleźć na stronie sprawdzonych i doświadczonych kancelarii. 

Pożyczka od wspólnika a podatek VAT

W myśl nowego orzecznictwa każde, nawet jednorazowe udzielenie pożyczki, należy uznać za usługę finansową zwolnioną z podatku VAT i neutralną podatkowo zarówno dla wspólnika, jak i dla samej spółki. 

W przypadku, kiedy pożyczki udziela wspólnik będący osobą fizyczną niebędącą podatnikiem VAT, wówczas proces nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. 

Kiedy jednak zarówno spółka, jak i wspólnik są podatnikami podatku od towarów, wówczas wyświadczona usługa jest opodatkowana podatkiem VAT. Co za tym idzie, pożyczkodawca powinien wykazać usługę udzielenia pożyczki w deklaracji VAT. W takim przypadku, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT umowa postrzegana jako usługa finansowa objęta jest zwolnieniem przedmiotowym. 

Prowadzenie księgowości dla spółki – Biuro rachunkowe

Prowadzenie pełnej księgowości jest konieczne w przypadku działalności gospodarczej, która ma formę spółki z oo. Co ważniejsze – pełna księgowość w spółce musi być sprawowana zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami. Ustawa o rachunkowości ściśle określa obowiązki przedsiębiorców, a prowadzenie ksiąg rachunkowych i  przygotowywanie rocznych sprawozdań finansowych to nie jedyne wymagania wobec spółki.