Turcja od lat stanowi jeden z kluczowych kierunków importowych dla polskich przedsiębiorców. Atrakcyjne ceny, szeroki wybór produktów oraz rosnące możliwości współpracy handlowej sprawiają, że coraz więcej firm decyduje się na sprowadzanie towarów właśnie stamtąd. Jednak za prostym pomysłem importu kryje się złożony proces logistyczny, który wymaga wiedzy, planowania i znajomości przepisów. Od wyboru środka transportu, przez dokumentację, po odpowiedzialność określoną przez reguły Incoterms – każdy element ma znaczenie.
Turcja jako strategiczny partner handlowy
W ostatnich latach Turcja stała się jednym z głównych dostawców towarów do Europy Środkowo-Wschodniej, w tym do Polski. Geograficzne położenie, bliskość kulturowa oraz rozwinięta infrastruktura transportowa sprawiają, że import z tego kraju jest nie tylko opłacalny, ale i logistycznie wykonalny. W 2022 roku wartość importu z Turcji do Unii Europejskiej przekroczyła 90 miliardów euro, a Polska odnotowała wzrost o ponad 15% w stosunku do roku poprzedniego.
Najczęściej importowane produkty to tekstylia, maszyny, artykuły spożywcze, meble i chemikalia. Turcja oferuje również konkurencyjne warunki cenowe i krótsze terminy realizacji w porównaniu do Chin. Co istotne, dzięki unii celnej między Turcją a UE, większość towarów może być przewożona bez opłat celnych, jeśli spełniają one warunki pochodzenia.
Decyzja o imporcie z Turcji wiąże się jednak z koniecznością dokładnego zaplanowania transportu, który musi uwzględniać zarówno odległość, jak i warunki prawne oraz ekonomiczne.
Sprawdź również: Jak znaleźć wiarygodnych dostawców w Turcji
Wybór odpowiedniego środka transportu
Organizacja transportu to kluczowy etap całego procesu importowego. W przypadku Turcji do wyboru pozostają dwie główne opcje: transport drogowy oraz morski. Każda z nich ma swoje zalety i ograniczenia.
Transport drogowy sprawdza się w przypadku mniejszych ładunków lub pilnych dostaw. Droga z centralnej Turcji do Polski zajmuje od 4 do 7 dni, a nowoczesne trasy i rozwinięta sieć przewoźników umożliwiają sprawną obsługę. Transport ten bywa też elastyczny pod względem harmonogramu.
Z kolei transport morski, realizowany głównie przez porty w Stambule, Izmirze i Mersin, to rozwiązanie bardziej ekonomiczne przy większych wolumenach. Czas dostawy wynosi średnio od 12 do 20 dni, jednak niższe koszty za tonę ładunku rekompensują ten czas. W przypadku towarów o długim terminie przydatności, takich jak tekstylia, AGD czy elementy wyposażenia wnętrz, jest to najczęstszy wybór.
Kluczowa rola reguł Incoterms
Bez względu na wybrany środek transportu, niezwykle istotne jest ustalenie warunków handlowych według reguł Incoterms. To zestaw międzynarodowych zasad opracowany przez Międzynarodową Izbę Handlową, który jasno określa odpowiedzialność sprzedawcy i kupującego.
Najczęściej stosowane reguły w imporcie z Turcji to FOB (Free On Board), CIF (Cost, Insurance and Freight) oraz DDP (Delivered Duty Paid). W przypadku FOB sprzedający odpowiada za dostarczenie towaru do portu załadunku – reszta leży po stronie importera. CIF to model, w którym sprzedawca pokrywa także koszty frachtu i ubezpieczenia. DDP przenosi pełną odpowiedzialność na dostawcę – od załadunku po dostarczenie do wskazanego miejsca w Polsce.
Wybór odpowiedniej reguły Incoterms wpływa nie tylko na koszty, ale i na ryzyko związane z uszkodzeniem towaru, opóźnieniami czy formalnościami celnymi. Warto każdorazowo konsultować warunki z doświadczonym spedytorem lub prawnikiem handlowym.
Dokumenty i formalności celne
Dokumentacja to nieodłączny element importu z Turcji. Pomimo unii celnej między UE a Turcją, nie wszystkie towary są automatycznie zwolnione z opłat – konieczne jest przedstawienie świadectwa pochodzenia (formularz A.TR), które potwierdza tureckie źródło pochodzenia.
Do podstawowego pakietu dokumentów należą: faktura handlowa, lista pakunkowa, umowa transportowa, deklaracja celna i wspomniane A.TR. W przypadku towarów objętych kontrolą sanitarną lub fitosanitarną – wymagane są dodatkowe certyfikaty.
Formalności celne można zrealizować samodzielnie lub zlecić agencji celnej. W praktyce większość importerów korzysta z usług profesjonalnych brokerów, co znacznie przyspiesza proces i redukuje ryzyko błędów.
