Konieczność postępowania spadkowego nie wynika z żadnego przepisu. Są jednak sytuacje, w których nie uda nam się uniknąć postępowania spadkowego. Kiedy postępowanie spadkowe jest konieczne i jaka jest procedura uzyskania spadku?
Czy postępowanie spadkowe jest obowiązkowe?
Nie, postępowanie spadkowe nie jest obowiązkowe. Zgodnie z przepisami nabycie spadku następuje w chwili śmierci spadkodawcy (tzw. moment otwarcia spadku). Prawa do spadku mogą zostać jednak formalnie potwierdzone. Formalne potwierdzenie praw do spadku może mieć miejsce, gdy sąd wyda postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku. Wskazując na alternatywy dla postępowania spadkowego w trybie sądowym wskazać należy sporządzenie aktu poświadczenia dziedziczenia przez notariusza. U notariusza muszą jednak stawić się wszyscy spadkobiorcy w tym samym czasie. Rola notariusza w sprawach spadkowych jest zatem istotna, bowiem można bez udziału sądu potwierdzić prawa do spadku. Warto również skorzystać z adwokata, aby mieć pewność, że wszystkie dokumenty się zgadzają.
Tak naprawdę to spadkobiorcom zwykle zależy, aby od strony prawnej uzyskać potwierdzenie nabycia spadku. Nie zawsze jednak takie potwierdzenie spadkobiorcom jest potrzebne. Najczęściej dzieje się tak, gdy zmarły nie miał konta bankowego, nie miał nieruchomości, a miał jedynie drobne ruchomości. Wówczas zazwyczaj spadkobiorcy nie widzą potrzeby uregulowania spraw spadkowych, a podział majątku po zmarłym ustalają między sobą według uznania.
Sprawdź również: Biuro nieruchomości Toruń
Czy jest termin na przeprowadzenie postępowania spadkowego?
Co jednak istotne, nie ma terminu na przeprowadzenie postępowania spadkowego. A zatem nawet 5,10 czy 30 lat po śmierci zmarłego możemy wystąpić o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłym. Jednak wówczas zazwyczaj część ze spadkobiorców już nie żyje, a zatem niezbędne będzie zgromadzenie większej liczby dokumentów. Mogą pojawić się też problemy z odnalezieniem spadkobierców. Jeżeli jednak chcemy odrzucić spadek po zmarłym, to wówczas wiąże nas termin 6 miesięcy od momentu, w którym dowiedzieliśmy się o tytule swojego powołania do spadku.
Czy można uniknąć postępowania spadkowego?
Jeżeli spadkobiorcy nie sporządzą przed notariuszem aktu poświadczenia dziedziczenia, jak też nikt nie złoży wniosku do sądu o stwierdzenie nabycia spadku to postępowania spadkowego się uniknie, a konkretniej nie zostanie ono przeprowadzone. Jeżeli jednak złożony zostanie wniosek o stwierdzenie nabycia spadku, to zaistnieje obowiązek przeprowadzenia postępowania spadkowego. Sąd będzie musiał taki wniosek rozpoznać. Co istotne, nie tylko spadkobiorcy mogą taki wniosek złożyć, a może być to każdy, kto ma w tym interes prawny. Często są to wierzyciele spadkodawcy, którzy bez postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku nie mogą sądownie dochodzić swoich wierzytelności.
Jeżeli spadkobierca nie chce dziedziczyć po zmarłym, może odrzucić spadek. Wówczas w jego miejsce wstępują jego następcy prawni, którzy w ciągu 6 miesięcy od dowiedzenia się o tytule powołania mogą złożyć oświadczenia spadkowe.
Jakie są konsekwencje braku postępowania spadkowego?
Bez postępowania spadkowego nie sprzedaż nieruchomości po zmarłym, nie przerejestrujesz samochodu czy też nie wypłacisz pieniędzy z konta zmarłego. A zatem nie będziesz mógł w pełni rozporządzać spadkiem, dopóki formalnie nie wykażesz, że masz do tego prawa. Wszystkie instytucje i urzędu wymagają postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku.
Zazwyczaj więc to w interesie spadkobiorców jest przeprowadzenie postępowania spadkowego. Koszty postępowania spadkowego nie są wysokie, więc w większości przypadków spadkobiorcy się na nie decydują. Dziedziczenie a postępowanie sądowe może wywoływać wiele pytań. Dlatego też w sprawach spadkowych warto skorzystać z pomocy profesjonalnej kancelarii prawnej.
