Zasoby ludzkie – definicja
Podejmując próbę zdefiniowania pojęcia zarządzanie zasobami ludzkimi (ang. Human Resource Management), przede wszystkim należy wyjaśnić czym są zasoby ludzkie (Human Resources). Jest to nowe podejście do pracownika, które podkreśla jego istotną rolę w funkcjonowaniu organizacji oraz wykorzystywaniu jej zasobów. Przestawia osobę na miejscu pracy w sposób podmiotowy, a nie przedmiotowy (jedynie jako narzędzie) oraz podkreśla rolę zatrudnionego w tworzeniu przedsiębiorstwa, realizacji strategii, wdrażaniu i wykorzystywaniu technologii, a także w kreowaniu sukcesu firmy.
Kapitał firmy
We współczesnych organizacjach podwładny nie jest już tylko osobą na miejscu pracy – aktualnie jest traktowany jako kapitał lub potencjał. Ważną cechą kapitału jest unikatowość, a więc niemożliwość w naśladowaniu. Jedynie on sam może samoistnie wzrastać dzięki procesowi uczenia się. Wkład pracy zatrudnionego stanowi czynnik produkcyjny, a jego ciągły rozwój, wiedza, zdolności, umiejętności, postawy, zdrowie, inicjatywy, wartości oraz możliwości przyczyniają się do sprawności ogólnej organizacji. Dzięki indywidualnemu zaangażowaniu pracowników oraz ich przymiotom, współdziałaniu z innymi, tworzeniu efektu synergii – wartość organizacji oraz jej kapitał intelektualny wzrastają.
Znaczenie zasobów ludzkich w organizacji
Znaczenie zasobów ludzkich w organizacji doskonale przedstawia następujący cytat: „Idea zasobów ludzkich polega dosłownie na traktowaniu każdego pracownika jako źródła potencjalnych możliwości, korzyści i materialnych oraz pozamaterialnych zysków. Nie stanowi ona jednak koncepcji brutalnego z pracownika wszystkiego, co możliwe: jest to raczej idea pokazania ludziom, zarówno roli zawodowej, jak poza nią, że tkwią w nich możliwości, o jakich nie mieli pojęcia, że mogą robić nie tylko to, co robili przez ostatnie dwadzieścia lat, lecz wiele innych rzeczy, do zrobienia których brakło im dotychczas okazji, a jeszcze częściej – wyobraźni i wiedzy. Koncepcja zasobów ludzkich oparta jest na przekonaniu, że człowieka należy postawić w takim miejscu, w którym jego indywidualne możliwości spotykają się z jedyną w swoim rodzaju okazją do robienia czegoś wyjątkowego. Stanowi ona wyraz optymistycznej wizji opartej na przeświadczeniu, iż praca to miejsce, gdzie sukces człowieka spotyka się z sukcesem świata”.
Wykorzystanie zasobów ludzkich
Pozycja, jaką osiągają firmy na rynku jest związana z tworzeniem oraz wykorzystywaniem zasobów ludzkich, zaś potencjał kompetencyjny pracowników oraz wiedza organizacyjna prowadzą dziś do przewagi konkurencyjnej. Zasoby ludzkie, które rozumiemy jako ogół pracowników zatrudnionych w danym przedsiębiorstwie wraz z ich kompetencjami, wykształceniem, doświadczeniem, kwalifikacjami zawodowymi, stosunkami międzyludzkimi i umiejętnością komunikacji, powinny decydować o spożytkowaniu i wykorzystaniu innych zasobów. Nietypowe, trudne do powielenia i rzadkie kompetencje są cennym kapitałem oraz oddziaływują na większą efektywność całej firmy. Tłumaczy to, jak ważne jest poznanie i odpowiednie wykorzystywanie technik i metod zarządzania zasobami ludzkimi. „Poznanie zatem i utrwalenie sposobów i technik efektywnego zarządzania zasobami ludzkimi w przedsiębiorstwie, interpretowanego jako współczesne podejście do sprawowania funkcji personalnej przedsiębiorstwa, pozwala uzyskać przewagę nad konkurentami oraz realizować ustalony przez organizację cel i misję”.Niemniej, należy pamiętać, że ludzie w tym kontekście to zasób kluczowy, ale mimo wszystko tylko jeden z wielu, jakimi organizacja dysponuje.
Podsumowanie
Zasoby ludzkie można przedstawić w sposób ilościowy i jakościowy. Spojrzenie ilościowe dotyczy liczby i struktury zatrudnienia wraz z prowadzeniem polityki, która przyczynia się do wzrostu wydajności pracy oraz satysfakcji z zatrudnienia. Natomiast przy jakościowym spojrzeniu na zasoby ludzkie, bierze się pod uwagę kwalifikacje, wiedzę, umiejętności oraz wybrane cechy osobowościowe. Podział ten pomaga w określeniu wymogów personalnych przedsiębiorstwa z punktu widzenia aktualnych i przyszłych potrzeb organizacyjnych. Pozwala na jak najlepsze wykorzystanie zasobów ludzkich, ocenę efektywności funkcji personalnej oraz na wyeliminowanie wielu kosztów.
